Παρασκευή 15 Οκτωβρίου 2010

φωτοσκιάσεις ΙΙ

(Helmar Lerski, απο τη σειρά Transformations of light, και πρόκειται για το ίδιο ακριβώς πρόσωπο)

 'Iσως να μπορεί κάποιος να ισχυριστεί πως η φωτογραφία, δίνοντας πρόσβαση σε ένα μηχάνημα παραγωγής εικόνων, εκτόπισε μιά και καλή έναν βασικό κανόνα που έθετε μοναδικό κριτήριο για την τέχνη, την εξαιρετική επιδεξιότητα των χεριών..Στο πλαίσιο της βιομηχανοποίησης της καθημερινής ζωής, η φωτογραφία στις δεκαετίς του 1920 και 1930 γίνεται το κυρίαρχο εργαλείο παραγωγής εικόνων. Στις φωτογραφίες των γυναικών της Βαϊμάρης απεικονίζονται οι εντάσεις, ο κατακερματισμός του σώματος, η τοποθέτηση των χεριών σχεδόν σε πρώτο πλάνο, οι μεταφορές της χειραφετημένης "Νέας Γυναίκας" με την επιδεικτική παρουσίαση του τσιγάρου-συχνά- σαν παγκόσμιου σύμβολου ανεξαρτησίας. Παράλληλα, χρησιμοποιείται και η δραματική ζωγραφικού τύπου φωτοσκίαση χωρίς να εξαφανίζεται η παραδοσιακού τύπου φωτογραφία μιάς προσωπογραφίας.
Η Τζακόμπι "ασκείται" στην ερευνητική ενδοσκόπηση, αντιμετωπίζοντας το καλώδιο που συνδέει τη μηχανη για τον εξ αποστάσεως χειρισμό, σαν ομφάλιο λώρο με την δημιουργό .

  
  Ellen Auerbach, Statue of Liberty, New York 1939

 Μιά εξήγηση για τον αυξημένο αριθμό γυναικών φωτογράφων,βρίσκεται στις μεταβολές των θεσμών  της εκπαίδευσης και των επαγγελμάτων.Στις αρχές του 19ου αιώνα, για να γίνει κανείς φωτογράφος έπρεπε να μαθητεύσει στο στούντιο ενός επαγγελματία φωτογράφου. Δύο ιδρύματα στη Γερμανία, στην εποχή του κάιζερ Βίλχελμ, παρείχαν εκπαίδευση στο πλαίσιο ενός προγράμματος σπουδών των σχολών καλών τεχνών που ακόμη δεν επέτρεπαν την παρακολούθηση σε γυναίκες. Το πρώτο ίδρυμα φωτογραφικής εκπαίδευσης, ξεκίνησε το 1890 με δεκατρείς σπουδάστριες και το 1919 έφτασε να έχει κοντά 340. Στα μέσα της δεκαετίας του 1920, η φωτογραφία εισάχθηκε στις περισσότερες γερμανικές σχολές τεχνών και επαγγελμάτων μέσα στα πλαίσια της διογκούμενης ανάγκης για τη διαφήμιση και το γραμμικό σχέδιο. Ετσι, το 1925, το Ιδρυμα του Μονάχου αντικατέστησε  το παλιομοδίτικο πικτοριαλιστικό διδακτικό προσωπικό του με νεώτερους φωτογράφους που γνώριζαν  την αισθητική της "Νέας Αντικειμενικότητας". Το ίδρυμα Reimann, διόρισε στο διδακτικό του προσωπικο τη Λουσία Μοχόλι, φωτογράφο της ομάδας του "νέου οράματος".
Οταν στα 1933 οι ναζί έκλεισαν το Μπάουχαους, 11 γυναίκες είχαν ολοκληρώσει με επιτυχία το μάθημα της φωτογραφίας και άρχισαν να γνωρίζουν σημαντική επαγγελματική επιτυχί (πχ, η Ελεν Άουερμπαχ, η Γκτέτε Στερν, η Ελσα Φράνκε, η Ιρένα Μπλουχόβα κλπ) 
Αξίζει να αναφέρω πως πολλές είχαν καθηγητή τον Μοχόλι-Νάγκι. 

  
  Ellen Auerbach

Κοινωνικοοικονομικοί λόγοι έδιναν περισσότερες επαγγελματικές ευκαιρίες σε γυναίκες και στατιστικά στοιχεία του 1925 αναφέρουν πως 11,5 εκατομ. γυναίκες εργάζονταν αποτελώντας στην πλεονότητά τους ανειδίκευτο προσωπικό στη βιομηχανική μαζική παραγωγή αλλά και σαν προσωπικό πωλήσεων και στις βιομηχανίες λιανικής πώλησης.
Το πρότυπο της "νέας γυναίκας" κατασκεύαζε πλέον γυναίκες παραγωγούς και καταναλωτές.
Η καινούρια κουλτούρα των εικονογραφημένων περιοδικών εμφανίστηκε πρώτη φορά στο Βερολίνο (υπήρχαν  200 περιοδικά αφιερωμένα αποκλειστικά στις γυναίκες , στη μόδα και στα οικιακά θέματα που συνήθως απευθύνονταν στη μεσαία τάξη, με μια μόνο εξαίρεση για την εργατική τάξη). Τα αντίστοιχά τους στο Παρίσι που εμφανίστηκαν λίγο αργότερα -στα οποία πολλοί φωτογράφοι της Βαϊμάρης συνεισέφεραν με εικόνες- είχαν πολύ χαμηλότερη κυκλοφορία. Ακολούθησαν σύντομα τα αμερικανικά Life και Picture post  καθώς και ένα αντίστοιχο περιοδικό προπαγάνδας στην ΕΣΣΔ, με τίτλο "η ΕΣΣΔ υπό κατασκευή".
Αυτά τα περιοδικά άλλαξαν ριζικά τον κόσμο της εικόνας της αστικής δημόσιας σφαίρας είτε προβάλλοντας μορφές νέων κοινωνιών του θεάματος και της κατανάλωσης είτε προσπαθώντας να επιδράσουν στη σφαίρα συμπεριφοράς του νεοαναδυόμενου βιομηχανικού προλεταριάτου.

(θα ακολουθήσει και το τρίτο μέρος.